Προσκεκλημένος καλλιτέχνης: Νίκος Χαραλαμπίδης
Προθεσμία υποβολής συμμετοχών: Πέμπτη 27 Μαρτίου 2025
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Το MOMus προσκαλεί νέους καλλιτέχνες να πάρουν μέρος στο εργαστήριο καλλιτεχνικής δημιουργίας του Inspire Project 2025.
Το Inspire Project, που ξεκίνησε το 2012 στην πρώτη του μορφή, συνεχίζει στους χώρους του MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Η διοργάνωση υπήρξε εξαρχής ένα εκτεταμένο εργαστήριο για εκατοντάδες νέους καλλιτέχνες, με επικεφαλής διακεκριμένους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, και φέτος εκ νέου απευθύνεται σε νέους καλλιτέχνες και κοινό, προκειμένου να προωθήσει τον σύγχρονο τρόπο παραγωγής έργων μέσα στο εργαστήριο.
Η φετινή του εκδοχή, περιστρέφεται γύρω από τη θεματική της «Επιστροφής» (Epistrophe, the Return), έννοια/διαδικασία/ενέργεια που ξεκινάει από την επέτειο των 50 χρόνων (1974-2024) από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, αλλά ταυτόχρονα επεκτείνεται και στο διαγενεακό τραύμα του «νόστου», της χαμένης πατρίδας και του χαμένου σπιτιού, της βίαιης εκτόπισης και μετανάστευσης και άλλων συγγενών κοινωνικοπολιτικών και φιλοσοφικών εννοιών.
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης, προσκεκλημένος καλλιτέχνης της φετινής διοργάνωσης. πρόκειται να αναλάβει την οργάνωση και την διεξαγωγή των εργαστηρίων, καθώς και να καθοδηγήσει την παραγωγική διαδικασία. Oι συμμετέχοντες νέοι καλλιτέχνες θα έχουν την ευκαιρία, να γνωρίσουν την καλλιτεχνική του πρακτική και μεθοδολογία μέσα και από την έκθεση έργων του, αναδρομικού κυρίως χαρακτήρα, που φέρει τον τίτλο «Αφού βόσκεις πρόβατα γιατί δεν παίζεις αυλό;». Τα νέα έργα που πρόκειται να δημιουργήσουν οι συμμετέχοντες στα εργαστήρια θα εκτεθούν μαζί με τα έργα του προσκεκλημένου καλλιτέχνη προκαλώντας ενδεχόμενες διαδράσεις, διαλόγους και αντιπαραθέσεις.
To Inspire Project συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΣΠΑ – Πρόγραμμα «Κεντρική Μακεδονία»).
ΘΕΜΑ
Ο κύκλος καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων με τον γενικό τίτλο Epistrophe, εστιάζει στο διπολικό θεματικό άξονα της Εστίας και της Πατρίδας (ΗΟΜΕ/ HOMELAND), μέσα από το πρίσμα του Κυπριακού ζητήματος και της μαύρης επετείου των 50 χρόνων από την τουρκική εισβολή στο νησί. Στο χρονικό διάστημα μισού αιώνα, το αίτημα για «Επιστροφή» στις πατρογονικές εστίες, όχι μόνο δεν βρήκε δικαίωση αλλά έγινε αίτημα και χιλιάδων άλλων ανθρώπων στις χώρες της γύρω περιοχής που συνεχίζουν ακόμη και σήμερα να υπόκεινται στα δεινά αιματηρών πολεμικών συρράξεων. Ο νόστος, το αρχετυπικό μεγάθεμα της αρχαϊκής επικής ποίησης, ο βίαιος εκπατρισμός και το αίτημα της επιστροφής, ενώ θα έπρεπε να είχαν τοποθετηθεί οριστικά στη δυστοπική ιστορία παρελθοντολογικών εποχών, παραδόξως γίνονται ολοένα και πιο επίκαιρα. Η αγάπη για την πατρίδα και η νοσταλγία για αυτήν φαίνεται να είναι καθοριστικά συναισθήματα από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα. Οι προσχηματικοί αυτοί συλλογισμοί, αποτελούν μόνο το έναυσμα για προβληματισμούς και ευρύτερες συζητήσεις, παράλληλα με ένα πρόγραμμα δραστηριοτήτων, όπως καλλιτεχνικά εργαστήρια, συμμετοχικές δράσεις, προβολές ταινιών και ντοκιμαντέρ.
ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
Ο Νίκος Χαραλαμπίδης είναι εικαστικός καλλιτέχνης και Τακτικός Καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Κατατάσσεται στους πλέον σημαντικούς εικαστικούς εκπροσώπους της γενιάς του ‘90, με εκτενή διεθνή δραστηριότητα και καταξίωση. Σύμφωνα με το σκεπτικό της βράβευσης του το 2007, από τον Σύνδεσμο Τεχνοκριτικών AICA HELLAS, θεωρείται ο κύριος εκφραστής της Πολιτικής Τέχνης στην Ελλάδα, ενώ η επιδραστικότητα του έργου του υπήρξε καθοριστική στην εδραίωση μιας νέας γενιάς καλλιτεχνών πιο ευαισθητοποιημένων σε κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.
Το πολυσχιδές ερευνητικό του έργο διακρίνεται από πολύ νωρίς, με το 1ο Βραβείο του Ιδρύματος Γιάννη & Ζωής Σπυροπούλου να του απονέμεται το 1992, πριν καν ολοκληρώσει ακόμη τις φοιτητικές του σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, θέτοντας έτσι το εναρκτήριο λάκτισμα μιας ανοδικής πορείας που αποτελεί σήμερα αντικείμενο ακαδημαϊκής μελέτης και διδακτορικών διατριβών, καθώς και κομβικό σημείο αναφοράς για θεωρητικούς και ιστορικούς τέχνης.
Ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 οι παράτολμες παρεμβατικές δράσεις του καλλιτέχνη στην Πράσινη Γραμμή στην Κύπρο, ιδιαίτερη πατρίδα του, αλλά και σε εμπόλεμες ζώνες άλλων χωρών, θέτοντας σε κίνδυνο ακόμη και τη ζωή του, υπερβαίνουν τις κυρίαρχες καλλιτεχνικές τάσεις της εποχής. Ο Χαραλαμπίδης καθιερώνει μια πρωτογενή, ρηξικέλευθη εικαστική δράση που πραγματεύεται ένα ευρύ φάσμα κοινωνικοπολιτικής θεματολογίας, υιοθετώντας πρωτόγνωρες εικαστικές πρακτικές. Παράλληλα, επιστρατεύει πρωτοποριακά ψηφιακά μέσα ρομποτικής και άλλης τεχνολογίας αιχμής, αναπτύσσοντας διεπιστημονικές μεθοδολογίες και συνεργασίες με ερευνητές διαφόρων ειδικοτήτων. Η εξέταση των αρχείων που αφορούν στο διαταραγμένο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, τίθεται στον πυρήνα της έρευνάς του, με άξονα το πολιτικό πρόβλημα της Κύπρου. Ο βίαιος εκπατρισμός και η προσφυγοποίηση, το κληροδότημα της αποικιοκρατίας και οι επιδράσεις της, η μετανάστευση και ο νομαδισμός, η εθνική ταυτότητα και η αμφισβήτησή της, η εντοπιότητα και ο «μη τόπος», ακόμη και η αποικιοποίηση του Διαστημικού χώρου και οι στρατηγικές εκμετάλλευσης του, είναι ζητήματα που πρωτοεμφανίζονται ήδη στο πρώιμο έργο του καλλιτέχνη, τα οποία θα αποτελούσαν, δεκαετίες μετά, κοινή θεματογραφία για πολλούς καλλιτέχνες.
Ο «εμβληματικός αποστάτης της Πράσινης Γραμμής», όπως αποκαλεί τον Χαραλαμπίδη, ο Henry Meyric Hughes, Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Τεχνοκριτικών, στο εκτενές θεωρητικό κείμενό του για την ατομική έκθεση που του διοργάνωσε στην Μπιενάλε Βενετίας το 2003, έχει πραγματοποιήσει με την επιμέλεια και άλλων διεθνώς διακεκριμένων επιμελητών και ιστορικών τέχνης, περισσότερες από 65 ατομικές εκθέσεις σε διεθνή κέντρα τέχνης και εκθεσιακούς χώρους, θεσμικές διοργανώσεις και μπιενάλε, καθώς και σε κορυφαία μουσεία, όπως στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Γαλλίας, στο Centre Pompidou, στην Turner Contemporary στο Λονδίνο, στο Palazzo Querrini Stampalia και στο Palazzo Giustinian Lolin Querini στη Βενετία, στο Pavilion Ciccillo Matarazzo στο Σάο Πάολο, στο Institute of Contemporary Art στη Σόφια, στο Musée des Archives Nationales στο Παρίσι κ.α.
ΧΡΟΝΟΣ & ΤΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
- 4-11 Απριλίου 2025 (οι ακριβείς ώρες θα ανακοινωθούν στους συμμετέχοντες)
- MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης (εντός ΔΕΘ-Helexpo, Θεσσαλονίκη)
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΙΟ
Στο εργαστήριο είναι σκόπιμο να συμμετάσχουν φοιτητές καλών τεχνών, αλλά και άλλων καλλιτεχνικών πεδίων, που διανύουν το τελευταίο έτος των σπουδών τους ή απόφοιτοι (που δεν έχουν ξεπεράσει 5 έτη από το έτος αποφοίτησής τους), οι οποίοι πρωτίστως εκδηλώνουν ειδικό ενδιαφέρον για συμμετοχικές, εργαστηριακές εκπαιδευτικές διαδικασίες. Θα εξεταστούν και εκδηλώσεις ενδιαφέροντος εξωακαδημαϊκών συμμετοχών.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΙΤΗΣΗΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Οι ενδιαφερόμενοι προσκαλούνται να δηλώσουν τη συμμετοχή τους αποστέλλοντας:
- Συμπληρωμένη τη φόρμα συμμετοχής (πρβλ. παρακάτω συνημμένο αρχείο, forma_inspireproject2025)
- Οπτικό υλικό, έως δέκα (10) φωτογραφίες πρόσφατης δουλειάς τους σε ηλεκτρονική μορφή. Προαιρετικά, οι καλλιτέχνες μπορούν να υποβάλουν και portfolio σε ηλεκτρονική μορφή.
- Ηλεκτρονική αποστολή στη διεύθυνση info.contemporary@momus.gr
ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΥΛΙΚΟΥ
Πέμπτη 27 Μαρτίου 2025
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ – ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Η επιτροπή επιλογής των υποψηφίων συμμετεχόντων θα εξετάσει τους φακέλους και θα αξιολογήσει τη συμβατότητά τους προς το ύφος και το περιεχόμενο του Inspire Project 2025, χωρίς να υποχρεούται να δικαιολογήσει δημοσίως τις επιλογές της. Τα ονόματα των τελικών συμμετεχόντων θα δημοσιευτούν στην ιστοσελίδα του MOMus, www.momus.gr, ενώ οι ίδιοι θα ειδοποιηθούν στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις που θα έχουν δηλώσει.
Πληροφορίες: info.contemporary@momus.gr & στα τηλέφωνα: 2310 589141, Δευτέρα-Παρασκευή 11:00-15:00.
