Οι ουτοπίες και ο μοντερνισμός, το έργο τέχνης, η πολιτική και κοινωνική διάσταση της τέχνης είναι οι άξονες του νέου κύκλου διαλέξεων στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά με εκκίνηση τέσσερα διάσημα έργα τέχνης του πρώτου μισού του 20ού αιώνα.
Το 1915 ο Καζιμίρ Μαλέβιτς στην Τελευταία Φουτουριστική Έκθεση 0.10, στην Αγία Πετρούπολη, «παρουσίασε» τον Σουπρεματισμό. Ο Ρώσος πρωτοπόρος είχε κατορθώσει να «μεταμορφωθεί στο μηδέν των μορφών» και, υπερβαίνοντάς το, να κατακτήσει τον Σουπρεματισμό που ήταν ο «νέος ζωγραφικός ρεαλισμός», η «μη αντικειμενική δημιουργία». Το εμβληματικό Μαύρο Τετράγωνο σηματοδοτούσε το τέλος μιας μακραίωνης εποχής στην τέχνη και, ταυτόχρονα, όριζε με ορμή τη δυναμική και την επαναστατική απαρχή μιας νέας.
Το 1918, ο Βλαντίμιρ Τάτλιν παρουσίαζε τη δική του πρόταση για ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα σχέδια στην ιστορία της τέχνης. Το Μνημείο της Τρίτης Διεθνούς —το «πρώτο Οκτωβριανό αντικείμενο», σύμφωνα με τον Μαγιακόφσκι— συνιστούσε μια ουτοπική σύλληψη που θα συνδύαζε, σε μια ιδανική συνθήκη, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική, την καλλιτεχνική δημιουργικότητα με τους χρηστικούς σκοπούς και την προπαγανδιστική λειτουργία.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1920, λίγο πριν τη μεγάλη οικονομική κρίση, ο Κονσταντίν Μπρανκούζι στράφηκε δικαστικά ενάντια στην κυβέρνηση των ΗΠΑ, επειδή οι τελωνειακές αρχές δασμολόγησαν το μπρούντζινο έργο του Πουλί στον χώροπριν την εισαγωγή του στη χώρα. Παρότι ο νόμος επέβαλλε ατέλεια εισαγωγής στα έργα τέχνης, οι αρχές έκριναν το συγκεκριμένο «αντικείμενο» ως «ακατέργαστο μέταλλο», εκτιμώντας ότι δεν αποτελούσε έργο τέχνης.
Στις 26 Απριλίου 1937, σε μια σαρωτική επίδειξη δύναμης, καθώς οι εθνικιστικές δυνάμεις του δικτάτορα Φράνκο προέλαυναν προς τη χώρα των Βάσκων, ιταλικά και γερμανικά αεροπλάνα έριξαν εμπρηστικές βόμβες στην Γκερνίκα, μετατρέποντάς την σε πύρινη κόλαση. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Πάμπλο Πικάσο άρχισε να δουλεύει σε πυρετώδεις ρυθμούς το έργο που θα μετατρεπόταν σε σύμβολο —ένα από τα πιο επιδραστικά έργα τέχνης με μια μοναδική ιστορία.
Πρόγραμμα
Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2022
«Η ιστορία του Μαύρου Τετράγωνου»
Μαρία Τσαντσάνογλου, Ιστορικός της τέχνης, Αν. Γενική Διευθύντρια MOMus-Διευθύντρια MOMus-Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης-Συλλογή Κωστάκη
Πέμπτη 3 Μαρτίου 2022
«Το Πουλί στον χώρο του Κονσταντίν Μπρανκούζι και η πρόκληση της γλυπτικής του Μοντερνισμού»
Χάρις Κανελλοπούλου, Ιστορικός της τέχνης, επιστημονική υπεύθυνη-επιμελήτρια της Συλλογής έργων τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος
Πέμπτη 10 Μαρτίου 2022
«Η ιστορία της Γκερνίκα»
Γιάννης Μπόλης, Ιστορικός της τέχνης, Προϊστάμενος Τμήματος Σύγχρονης Γλυπτικής, MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά
Πέμπτη 17 Μαρτίου 2022
«Το Μνημείο της Τρίτης Διεθνούς»
Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός της τέχνης, Αν. Διευθύντρια MOMus-Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης
Κόστος συμμετοχής: 30€ για το σύνολο των διαλέξεων, 10€ για κάθε μεμονωμένη διάλεξη
Έναρξη: 20:00
Δηλώσεις συμμετοχής στο reception.mam@momus.gr ή στο τηλ. 2103215717, με σειρά προτεραιότητας.
Η είσοδος στο μουσείο γίνεται αποκλειστικά με πιστοποιητικό εμβολιασμού και νόσησης (εντός τελευταίων τριών μηνών). Η χρήση της μάσκας είναι υποχρεωτική.