Η μόνιμη έκθεση των έργων της δωρεάς Ιόλα παρουσιάζεται σε τρία επίπεδα στην πτέρυγα που ολοκληρώθηκε το 1997 στο πλαίσιο του προγράμματος του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης «Θεσσαλονίκη ‘97». 47 εμβληματικά έργα Ελλήνων και διεθνών καλλιτεχνών συμπεριλαμβάνονται στη δωρεά και αποτελούν τις προσωπικές επιλογές του ευεργέτη-δωρητή Αλέξανδρου Ιόλα (1908-1987), με στόχο να συμβάλλει στην ίδρυση ενός Κέντρου Σύγχρονης Τέχνης. Ο συλλέκτης και μαικήνας της σύγχρονης τέχνης δραστηριοποιήθηκε στον κόσμο της τέχνης στις δεκαετίες ’50-’80 διεθνώς. Η συλλογή του περιλάμβανε πολυάριθμα έργα τέχνης, τόσο αρχαία όσο και σύγχρονα.
Με σταθερή αγάπη προς το έργο τέχνης ως αντικείμενο, ο Ιόλας διατήρησε αμείωτo τo ενδιαφέρον του απέναντι στις καλλιτεχνικές αναζητήσεις μετά τον πόλεμο, όταν συνολικό ζητούμενο ήταν η δημιουργία μιας νέας οπτικής και πολιτισμικής πραγματικότητας. Συνέβαλε στην προώθηση καλλιτεχνών σε όλο τον κόσμο και λειτούργησε καθοριστικά στην καταξίωση των σουρεαλιστών στην Αμερική. Η εκθεσιακή του δραστηριότητα κορυφώθηκε στις δεκαετίες 1960 και 1970 σε αίθουσες τέχνης και ιδρύματα στις καλλιτεχνικές μητροπόλεις.
Σε κάθε επίπεδο του εκθεσιακού χώρου εξελίσσεται μια διαφορετική αφηγηματική ενότητα που αναδεικνύει τη σχέση του δωρητή με διάσημους καλλιτέχνες, από τον Victor Brauner στον Κώστα Τσόκλη, από τον Αλέξη Ακριθάκη στον Γιώργο Λαζόγκα και τον Παύλο, από την Niki de Phalle στον Jean Tinguely, από τον Dennis Oppenheim στον Andy Warhol, από τον Elisseo Μattiaci στον Pino Pascali, από τον Νovello Finotti στον Herbert List και τον Τάκι, η διαδρομή που διένυσε ο Ιόλας μέσα στον καλλιτεχνικό χώρο, δεν αποτυπώνει μόνο υποκειμενικές προτιμήσεις, αλλά και ένα οξύ βλέμμα, διαρκώς ανοιχτό στην καλλιτεχνική έκφραση.
Τα αρχιτεκτονικά σχέδια της τριώροφης κτιριακής ενότητας αποτελούν δωρεά της Ξανθής Σκαρπιά-Χόιπελ του γραφείου «Τζώνος, Χόιπελ, Χόιπελ». Κατά την κατασκευή αποκαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα και το τμήμα ενός δρόμου έχει διασωθεί και διατηρείται στο κατώτατο επίπεδο.
Ο Αλέξανδρος Ξύδης (1917-2004) αποτελεί μια σημαίνουσα μορφή της ελληνικής μεταπολεμικής πολιτιστικής πραγματικότητας: διπλωμάτης, κριτικός και ιστορικός της τέχνης, δραστηριοποιήθηκε ευρέως στο καλλιτεχνικό χώρο τόσο με την συστηματική τεχνοκριτική του, την παρουσία του στην Εταιρεία Ελλήνων Τεχνοκριτών και στη διεθνή ένωση Τεχνοκριτών, όσο και με την διοργάνωση εκθέσεων, ως μέλος της επιτροπής εκθέσεων ελληνικής τέχνης στο εξωτερικό του Υπουργείου Παιδείας αρχικά (1963-1966) και αργότερα του Υπουργείου Πολιτισμού (1981-1982).
Η συλλογή του που συγκροτήθηκε σε διάρκεια 60 περίπου ετών, είναι, μεταξύ άλλων, αποτέλεσμα των πνευματικών δεσμών που ανέπτυξε με καλλιτέχνες, καθώς και της σύμπραξης της γυναίκας του, Δωροθέας Ξύδη.
Η δωρεά 210 έργων της συλλογής Αλέξανδρου και Δωροθέας Ξύδη στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΜΜΣΤ) το 1999 υπήρξε το αποτέλεσμα μιας σχέσης μεγάλης διάρκειας με το ίδρυμα ήδη από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του. Τα έργα αυτά, όπως και την υπόλοιπη συλλογή του ΜΜΣΤ, μετά την συνένωση του ιδρύματος με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης το Νοέμβριο του 2018, διαχειρίζεται σήμερα ο Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus).
Ο Αχιλλέας Απέργης (1909-1986) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες στην ιστορία της ελληνικής γλυπτικής, που πρωτοστάτησε και συνέβαλε ουσιαστικά στη θεμελίωση της αφαίρεσης. Από τα τέλη της δεκαετίας του ΄50 παρουσίαζε το έργο του σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στην Ευρώπη, εκπροσωπώντας και την Ελλάδα σε διεθνείς εκθέσεις και προσελκύοντας το ενδιαφέρον του κοινού και της κριτικής.
Η ιδιαίτερη συμβολή του στην αφαίρεση αναγνωρίζεται στην ιδιομορφία της πλαστικής του γλώσσας, η οποία επιτυγχάνεται ύστερα από ένα μακρύ και επίπονο πειραματισμό με τα υλικά. Οι τίτλοι που έδωσε στα έργα του, όπως Πουλιά, Αναβίωση, Πτήση κτλ., αναφέρονται στη φύση και σε φυσικά φαινόμενα, υποδηλώνοντας το ενδιαφέρον του για την πλαστική απόδοση της κίνησης και της μεταβολής.
Η δωρεά των έργων του στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης το 2002 από τον γιό του, Γιώργο Απέργη, εμπλούτισε τις συλλογές του Μουσείου και απέδωσε μια εκτενή εικόνα του έργου του σημαντικού αυτού καλλιτέχνη. Τα έργα αυτά όπως και την υπόλοιπη συλλογή του ΜΜΣΤ, μετά τη συνένωση του ιδρύματος με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης τον Νοέμβριο του 2018, διαχειρίζεται σήμερα ο Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus).