«View Master»
Σεμινάριο οπτικού γραμματισμού
28 Απριλίου – 26 Μαΐου 2022
MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης
(Αποθήκη Α’, Προβλήτα Α, λιμάνι Θεσσαλονίκης)
Νέο θεωρητικό σεμινάριο για τον οπτικό γραμματισμό διοργανώνει το MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, που έχει ως στόχο να μυήσει το ευρύ κοινό στον τρόπο ανάγνωσης της εικόνας, τους μηχανισμούς και την ψυχολογία της οπτικής αντίληψης. Το σεμινάριο «View Master» αποτελείται από πέντε τρίωρες εισηγήσεις, ενώ οι εισηγητές προέρχονται από ένα ευρύ φάσμα τεχνών και επιστημών: φωτογραφία, εικαστικές τέχνες, κινηματογράφος, ΜΜΕ.
Τα μαθήματα θα πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη από τις 28 Απριλίου έως τις 26 Μαΐου 2022, ώρες 18:00-21:00, στον χώρο του μουσείου.
Κόστος συμμετοχής: 12,00€ / μάθημα ή 50,00€ / άτομο για όλα τα μαθήματα.
Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι και την Τρίτη 26 Απριλίου. Λόγω περιορισμένου αριθμού θέσεων θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Η συμμετοχή επιβεβαιώνεται με την εξόφληση των διδάκτρων.
Περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής: τηλ. 2310 566716 ή/και reception.photography@momus.gr.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ
28 Απριλίου: Αρετή Αδαμοπούλου, Η «Οικογένεια του Ανθρώπου»: ιστορίες για μία έκθεση φωτογραφίας που έγραψε ιστορία
5 Μαΐου: Ειρήνη Γερογιάννη, Επιτελώντας την εικόνα και το βλέμμα: Γυναίκες καλλιτέχνιδες της περφόρμανς και φωτογραφία
12 Μαΐου: Δήμητρα Αϊβαζίδου, Σχεδιάζοντας ένα περιοδικό: «Μιλάνε» οι φωτογραφίες;
19 Μαΐου: Ιωάννα Κωσταρέλλα, Η εικόνα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
26 Μαΐου: Δημήτρης Παπαδόπουλος, Κατασκευή και ανάγνωση της εικόνας στον κινηματογράφο. Η συνάντηση με τον ενεργό θεατή. Μία πολύπλοκη διαλεκτική διαδικασία.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ
Η Αρετή Αδαμοπούλου είναι Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Οι πρόσφατες δημοσιεύσεις της και τα ερευνητικά της ενδιαφέρονται επικεντρώνονται στις εκθέσεις τέχνης και την πολιτιστική διπλωματία στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, στη σχέση τέχνης και εθνικής ταυτότητας και στην ιστορία των εκθέσεων και των θεσμών για την τέχνη στην Ευρώπη στον 20ό αιώνα.
Η Ειρήνη Γερογιάννη σπούδασε Ιστορία της Τέχνης και Μουσειολογία στη Σκωτία και στην Αγγλία. Είναι διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έχει διδάξει σε προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και στην Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης. Συνεπιμελήθηκε τον τόμο Μαρία Καραβέλα, ο οποίος εκδόθηκε το 2015 από την AICA Hellas. Το 2019 εκδόθηκε η μονογραφία της Η περφόρμανς στην Ελλάδα 1968-1986, από τις εκδόσεις futura. Από το 2020, είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με υποτροφία του ΙΚΥ.
Η Δήμητρα Αϊβαζίδου σπούδασε Marketing Communication στο Βανκούβερ του Καναδά. Για πάνω από 20 χρόνια αποτελεί στέλεχος με μακρά και επιτυχημένη καριέρα στον χώρο της διαφήμισης και των media, τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στην αγορά του Καναδά, έχοντας αναλάβει με επιτυχία τη στρατηγική επικοινωνίας και τα media πολυεθνικών επιχειρήσεων. Με πολυετή εμπειρία και στο χώρο του Περιοδικού Τύπου έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με κορυφαίες εκδοτικές εταιρείες όπως οι Εκδόσεις Λυμπέρη, η Εκδοτική Βορείου Ελλάδος και το ιστορικό δημοσιογραφικό συγκρότημα Μακεδονία, έχοντας αναλάβει θέσεις αυξημένης εμπορικής ευθύνης.
H Ιωάννα Κωσταρέλλα σπούδασε Δημοσιογραφία και ΜΜΕ στην Ελλάδα και στη Μ. Βρετανία. Εργάζεται ως Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο ΑΠΘ, όπου είναι υπεύθυνη της κατεύθυνσης Δημοσιογραφίας. Το ερευνητικό-συγγραφικό της έργο επικεντρώνεται σε θεματικές περιοχές σχετικές με τα νέα μέσα και τα σύγχρονα κοινωνικά κινήματα, το ρόλο της δημοσιογραφίας σε θέματα ανάπτυξης, αλλά και τις εκστρατείες επικοινωνίας.
Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Στις σπουδές του ασχολήθηκε με τα παιδαγωγικά, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την κινηματογραφική εκπαίδευση και την εκπαίδευση/γραμματισμό στα μέσα. Είναι διδάκτορας του Τμήματος Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Στη διατριβή του διερεύνησε τις σύγχρονες εξελίξεις στην κινηματογραφική εκπαίδευση. Προτείνει τη σύνδεση της κινηματογραφικής θεωρίας, των πολιτισμικών σπουδών και της κριτικής παιδαγωγικής ως βάση ενός θεωρητικού μοντέλου της κινηματογραφικής εκπαίδευσης. Διδάσκει ζητήματα Κινηματογραφικής Εκπαίδευσης/Παιδείας στο Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ καθώς και ζητήματα της σχέσης Πολιτισμού, Τέχνης και Εκπαίδευσης στο Τμήμα Δημιουργικών Μέσων και Βιομηχανιών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Έχει επιστημονικές δημοσιεύσεις και άρθρα. Είναι συγγραφέας δύο βιβλίων. Έχει οργανώσει πλήθος εργαστηρίων κινηματογραφικής εκπαίδευσης σε μαθητές/τριες και εκπαιδευτικούς. Έχει σκηνοθετήσει τρία ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους με συμμετοχές σε διεθνή φεστιβάλ. Επίσης, ασχολείται με τη φωτογραφία (έχει δύο ατομικές εκθέσεις και βραβεύσεις).
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ
Αρετή Αδαμοπούλου, Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Εικαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης της Σχολής Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Πέμπτη 28 Απριλίου
Η «Οικογένεια του Ανθρώπου»: ιστορίες για μία έκθεση φωτογραφίας που έγραψε ιστορία
Υπάρχει μία έκθεση φωτογραφίας που είχε εννέα εκατομμύρια επισκέπτες παγκοσμίως και ο κατάλογός της συναγωνίστηκε σε πωλήσεις τη Βίβλο. Μία έκθεση-θρύλος σήμερα, μία έκθεση-σταρ για την εποχή της. Γιατί «σάρωσε τα ταμεία» και γιατί σήμερα είναι πιο επίκαιρη από ποτέ;
Η έκθεση «Οικογένεια του Ανθρώπου» εγκαινιάστηκε το 1955 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Στη συνέχεια ξεκίνησε το μακρύ ταξίδι της ανά την υφήλιο, που κράτησε περίπου δέκα χρόνια. Κυκλοφόρησε σε πέντε διαφορετικές εκδοχές και περιλάμβανε περίπου 500 έργα φωτογράφων από 68 κράτη. Μεταξύ τους διακρίνονταν τα πιο διάσημα ονόματα της εποχής: Diane Arbus, Brassai, Henri Cartier-Bresson, Robert Doisneau, Dorothea Lange κλπ Δεν ήταν όμως αυτά που την έκαναν διάσημη. Αφενός, η θεματική της αφορούσε στην πιο βαθιά ανθρώπινη επιδίωξη μετά από κάθε τεράστιο συλλογικό τραύμα: την ανάγκη να επιβεβαιωθεί μία αίσθηση αδελφοσύνης και ασφάλειας. Αφετέρου, οι πρακτικές της περιοδείας της έδειχναν τις πιο υπόγειες διαδρομές προπαγάνδας και πολιτιστικής διπλωματίας. Ανάγκη, σαγήνη και παγκόσμια συμφέροντα, ανταγωνισμοί και εικόνες με ποικίλες ερμηνείες, υφαίνουν διαχρονικά ενδιαφέρουσες και διαφωτιστικές αφηγήσεις. Στο σεμινάριο αυτό θα παρουσιαστούν οι ιστορίες του τότε και του τώρα για μία έκθεση που έγραψε ιστορία.
Ειρήνη Γερογιάννη, Διδάκτωρ Ιστορίας της Τέχνης, Μουσειολόγος
Πέμπτη 5 Μαΐου
Επιτελώντας την εικόνα και το βλέμμα: Γυναίκες καλλιτέχνιδες της περφόρμανς και φωτογραφία
Πώς οι σημερινές αναγνώσεις εμβληματικών έργων περφόρμανς της δεκαετίας του 1960, του ’70 και του ’80 επηρεάζονται από τις προθέσεις, τις ιδέες και την αισθητική εκείνων που τις κατέγραψαν μέσω φωτογραφικών τεκμηρίων; Εστιάζοντας στο έργο τεσσάρων καλλιτέχνιδων της περφόρμανς ̶ των Carolee Schneeman, Ana Mendieta, Adrian Piper, και Λήδας Παπακωνσταντίνου ̶ αναζητούμε τις σχέσεις ανάμεσα στην επιτέλεση και τη φωτογραφία, μέσα από καίριες έννοιες όπως η αυθεντικότητα, η σωματικότητα και το αρχείο.
Δήμητρα Αϊβαζίδου, Senior Account & Project Manager
Πέμπτη 12 Μαΐου
Σχεδιάζοντας ένα περιοδικό: «Μιλάνε» οι φωτογραφίες;
Ποιός είναι ο ρόλος της φωτογραφίας στο σχεδιασμό παραγωγής των περιοδικών; Γιατί μια εικόνα αποτελεί ζωντανό μέσο επικοινωνίας και έκφρασης; Η επιλογή των προσώπων, οι κατευθύνσεις που πρέπει να δίνουμε στον φωτογράφο, η τελική επιλογή της, καθώς και ο καθοριστικός συνδυασμός κείμενο με φωτογραφία, πρέπει να έχουν μια και μοναδική κατάληξη, οι εικόνες να μας «μιλάνε»!
Ιωάννα Κωσταρέλλα, Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο ΑΠΘ
Πέμπτη 19 Μαΐου
Η εικόνα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Η εικόνα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Η εποχή μας χαρακτηρίζεται ως εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η εικόνα μέσα σε αυτά κυριαρχεί. Πως επηρεάζει, όμως, τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας σε σχέση με τους άλλους και εν τέλει την πραγματικότητα; Στο πλαίσιο της συζήτησης θα αναπτυχθούν θέματα όπως ναρκισσισμός και Instagram, στερεότυπα μέσα από δημοφιλή memes, ενώ ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στον τρόπο που η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) αλλάζει το παιχνίδι.
Δημήτρης Παπαδόπουλος, Σκηνοθέτης, εκπαιδευτικός. Διδάσκων στο Τμήμα Κινηματογράφου του ΑΠΘ.
Πέμπτη 26 Μαΐου
Κατασκευή και ανάγνωση της εικόνας στον κινηματογράφο. Η συνάντηση με τον ενεργό θεατή. Μία πολύπλοκη διαλεκτική διαδικασία.
Στη σύγχρονη μετανεωτερική κοινωνία η κινούμενη εικόνα αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ζωής των παιδιών/νέων και ενηλίκων. Οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις στο πεδίο των ΜΜΕ, της επικοινωνίας, των τεχνών και η έκρηξη των πληροφοριών και της ενημέρωσης έχουν δημιουργήσει την «ανάγκη» εισαγωγής μιας πληθώρας αναδυόμενων όρων σχετικών με το γραμματισμό (cyberliteracy, new literacies, digital literacy, web literacy, transliteracy, information literacy, game literacy, computer literacy, multimedia literacy, network literacy, cultural literacy κ.τ.λ.). Σε ότι αφορά τον κινηματογράφο, ο κινηματογραφικός γραμματισμός (cine literacy) ο οποίος είναι το αποτέλεσμα μίας εκπαιδευτικής διαδικασίας συχνά θεωρείται απαραίτητος στην εποχή του μετά - κινηματογράφου. Ο κινηματογραφικός γραμματισμός προσδιορίζεται ως το επίπεδο κατανόησης μίας ταινίας, η ικανότητα να κάνει ο θεατής μία συνειδητή και μη συμβατική επιλογή ταινιών, η ικανότητα κριτικής παρακολούθησης μιας ταινίας και ανάλυσης του περιεχομένου, της κινηματογραφίας και των τεχνικών πτυχών της- καθώς και η ικανότητα χειρισμού της γλώσσας και των τεχνικών μέσων της στη δημιουργική παραγωγή κινούμενης εικόνας. Το ερώτημα είναι πώς ένα κινηματογραφικό έργο το οποίο ενσωματώνει στοιχεία τέχνης και επικοινωνίας τα οποία διαμορφώνονται με έναν πολύπλοκο τρόπο συναντιέται με την εμπειρία της θέασης από τον θεατή και κατασκευάζουν/ανακατασκευάζουν το νόημα μίας ταινίας; Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι μέσω της ανάλυσης στο πλαίσιο των γραμματισμών θα καταλήξουμε σε ασφαλείς μονοσήμαντες ερμηνείες ή τι ζητούμενο είναι απλά η συστηματοποίηση των αναλύσεων, η διαπραγμάτευση των διαφορών στο νόημα και η πολυσημία; Ποιος είναι ο ρόλος του κοινωνικού και πολιτισμικού πλαισίου στην συνάντησή μας με ένα κινηματογραφικό έργο;
Η χρήση της μάσκας είναι υποχρεωτική καθόλη τη διάρκεια παραμονής στο μουσείο.