Ψηφιακές

«Οπτικοποιώντας την ανθρωπότητα»: Η πρώτη δράση του Δικτύου Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ

admin — Sat, 15 Jul 2023 22:03:42 +0000

«Οπτικοποιώντας την ανθρωπότητα»: Η πρώτη δράση του Δικτύου Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού του ΥΠΠΟΑ admin Sun, 07/16/2023 - 01:03

Exhibition Type

Ψηφιακές

Image

Start Date

Sun, 12/27/2020 - 19:04

End Date

Thu, 12/31/2026 - 19:09

Museum

Το MOMus

Body

Το πρώτο επίσημο «παρών» του δηλώνει το Δίκτυο Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με την ψηφιακή έκθεση «Οπτικοποιώντας την ανθρωπότητα» που είναι πλέον διαθέσιμη στην πλατφόρμα res.momus.gr (ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ) Στην έκθεση παρουσιάζονται περισσότερα από 100 έργα τέχνης 62 καλλιτεχνών από τις συλλογές των φορέων που συμμετέχουν στο Δίκτυο (Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ), Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus).

Με την επιλογή των έργων επιχειρείται η αποτύπωση, όχι μόνο της παγκόσμιας ανθρωπιστικής και οικονομικής κρίσης στην Covid-19 εποχή, αλλά και άλλων, πρωτόγνωρων προκλήσεων που η ανθρωπότητα καλείται να αντιμετωπίσει και που σχετίζονται με την αυξανόμενη οικονομική ανισότητα, το ανεξέλεγκτο κλίμα φόβου, τον αυθαίρετο περιορισμό ατομικών ελευθεριών και την εργασιακή αβεβαιότητα. Προκλήσεις που καθιστούν πιο επίκαιρη από ποτέ τη συζήτηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, 70 χρόνια μετά την υπογραφή της Ευρωπαϊκής Διακήρυξης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Η έκθεση «Οπτικοποιώντας την ανθρωπότητα» προκρίνει την επουλωτική δύναμη της τέχνης που μπορεί να ξεπεράσει εμπόδια όπως η γλώσσα, η κουλτούρα και η πολιτική. Διαρθρωμένη σε τρεις ενότητες, κάθε μία από τις οποίες περιλαμβάνει έργα και από τους τρεις συμμετέχοντες φορείς-μέλη του δικτύου, η έκθεση καταγράφει, ερμηνεύει και αποκαλύπτει αλήθειες πέρα από το ορατό, παρουσιάζει, άλλοτε με ευθύ και άλλοτε με υπαινικτικό τρόπο, εικόνες θάρρους και αδικίας, ελπίδας και απελπισίας, μικρές και μεγάλες επιτυχίες και αποτυχίες του ανθρώπου να προστατέψει τον άνθρωπο.

Η πρώτη ενότητα με τίτλο «Animus Immortalis Est» θίγει το ζήτημα της αξίας της ανθρώπινης ζωής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε μια εποχή που ο φονταμενταλισμός, ο φασισμός, ο θρησκευτικός εξτρεμισμός και η τρομοκρατία απειλούν τις ανθρωπιστικές αξίες πάνω στις οποίες δομήθηκε η Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η δεύτερη ενότητα με τίτλο «Κάτι Σαν Σπίτι», ασχολείται με την έννοια της Εστίας τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά: η παγκοσμιοποίηση έχει μετατρέψει εκατομμύρια ανθρώπους από πολίτες σε μετανάστες, ενώ το δικαίωμα στην κατοικία, στην ασφάλεια αλλά και στον αυτοπροσδιορισμό είναι λιγότερο δεδομένα από ποτέ. Τί σημαίνει «σπίτι» για τον καθένα από μας;

Η τρίτη ενότητα με τίτλο «Κλιματική Κρίση» παρουσιάζει έργα που στόχο έχουν να καταδείξουν το μείζον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και των μοιραίων περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεών της, οι οποίες είναι ήδη παγκοσμίως αισθητές. Οι καλλιτέχνες θέτουν το ερώτημα εάν η ανθρωπότητα δύναται να διορθώσει τα περιβαλλοντικά λάθη της.

Καλλιτέχνες

Αλέξης Aκριθάκης, Δημήτρης Αληθεινός, Ζίαντ Άνταρ, Δημήτρης Αντωνίτσης, Θανάσης Απάρτης, Αχιλλέας Απέργης, Γεώργιος Βακιρτζής, Γιώργος Γεροντίδης, Αλέξανδρος Γεωργίου, Απόστολος Γεωργίου, Φρανθίσκο Γκόγια υ Λουθιέντες (Francisco Goya y Lucientes), Νικόλαος Γύζης, Γιώργος Γυπαράκης, Δανιήλ (Παναγόπουλος), Γιώργος Ζογγολόπουλος, Γεώργιος Ιακωβίδης, Χριστίνα Κάλμπαρη, Ορέστης Κανέλλης, Βλάσης Κανιάρης, Βάσος Καπάνταης, Βάσω Κατράκη, Ντέμπορα Κέλι & Τίνα Φάιβας (Deborah Kelly & Tina Fiveash), Δημοσθένης Κοκκινίδης, Λάζαρος Λαμέρας, Γιώργος Λάππας, Ανδρέας Λόλης, Νικηφόρος Λύτρας, Ρενέ Μαγκρίτ (René Magritte), Μέμος (Αγαμέμνων) Μακρής, Αντρέα Μαντένια (Andrea Mantegna), Κατερίνα Μαρούδα, Κάρλος Μότα (Carlos Motta), Μανώλης Μπαμπούσης, Άντρεα Μπάουερς (Andrea Bowers), Χρόνης Μπότσογλου, Λία Ναλμπαντίδου, Φρέια Ναγιάντε (Freya Najade), Σολομών Νικρίτιν (Solomon Nikritin), Χρύσα Νικολέρη, Τζορτζ Οσόντι (George Osodi), Γιάννης Παντελίδης, Θοδωρής Παπαδάκης, Ηλίας Παπαηλιάκης, Λήδα Παπακωνσταντίνου, Ρένα Παπασπύρου, Κωνσταντίνος Παρθένης, Γιάννης Παρμακέλης, Λιουμπόβ Ποπόβα, Ρέμπραντ Χάρμενσζ φαν Ρέιν (Rembrandt Harmensz van Rijn), Ομέντ Σαλεχί, Σαντιάγκο Σιέρα, Άρτεμις Σκεύα, Σωτήρης Σόρογκας, Τάσσος (Αναστάσιος Αλεβίζος), Αθηνά Τάχα, Νίκος Τρανός, Κώστας Τσόκλης, Μισέλ Φρανσουά (Michel François), Τάσος Χριστάκης, Διονύσης Χριστοφιλογιάννης, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Αλέξανδρος Ψυχούλης

Δίκτυο Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού

Το Δίκτυο Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού ιδρύθηκε με πρωτοβουλία της Διεύθυνσης Εικαστικών, Αρχιτεκτονικής, Φωτογραφίας και Μουσείων Σύγχρονου Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και λειτουργεί υπό τη μορφή συνεργατικής πλατφόρμας στην οποία συμμετέχουν οι εποπτευόμενοι μουσειακοί φορείς σύγχρονου πολιτισμού της χώρας.

Η ιδέα προέκυψε από τη διεθνή μουσειακή πρακτική για τη δημιουργία ενός πλέγματος συνεργειών και συνεργασιών με στόχο την εξοικονόμηση πόρων, την εξεύρεση συνεργατικών τρόπων και εργαλείων, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την από κοινού ανάδειξη των έργων που ανήκουν στις δημόσιες συλλογές της χώρας.

Η ψηφιακή έκθεση «Οπτικοποιώντας την ανθρωπότητα» αποτελεί την πρώτη επίσημη δράση του Δικτύου για την οποία συνεργάστηκαν η Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) και ο Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus). Εγκαινιάστηκε μ’ αυτόν τον τρόπο ένα συλλογικό εκθεσιακό εγχείρημα, στο οποίο για πρώτη φορά τα μεγαλύτερα μουσεία μοντέρνας και σύγχρονης τέχνης της χώρας συνεργάστηκαν για την υλοποίηση μιας υψηλού επιπέδου διεθνούς έκθεσης αφιερωματικού χαρακτήρα.

Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Aνάμεσα στην Iστορία και το Bίωμα

admin — Sat, 15 Jul 2023 22:03:40 +0000

Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Aνάμεσα στην Iστορία και το Bίωμα admin Sun, 07/16/2023 - 01:03

Exhibition Type

Ψηφιακές

Image

Start Date

Mon, 11/15/2021 - 22:00

End Date

Thu, 12/31/2026 - 19:10

Museum

Το MOMus

Body

Ψηφιακή έκθεση «Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950.

Aνάμεσα στην Iστορία και το Bίωμα»

www.dividedmemories.de

Ψηφιακή μορφή παίρνει η έκθεση με τίτλο «Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Ανάμεσα στην Ιστορία και το Βίωμα», η οποία είχε αρχικά παρουσιαστεί στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης το διάστημα Δεκεμβρίου 2016 - Απριλίου 2017, επιφυλάσσοντας μεγάλη συγκίνηση στο κοινό. Υπερβαίνοντας τους περιορισμούς του Covid-19, ως φιλοξενούμενη πλέον στον ψηφιακό χώρο και προσβάσιμη στον ιστότοπο www.dividedmemories.de, η έκθεση ρίχνει φως στη δεκαετία 1940-1950 και αναδεικνύει το ενδιαφέρον που προκύπτει μέσα από τα προσωπικά βιώματα καλλιτεχνών και πνευματικών ανθρώπων: καλλιτεχνικά έργα, αφηγήσεις και μαρτυρίες, τεκμήρια, λογοτεχνικά, ποιητικά και ιστορικά κείμενα της ιστορικής αυτής δεκαετίας μεταπλάθουν τον πόνο, την απελπισία και τις κακουχίες, αναδεικνύουν δημιουργικά και υπαρξιακά αδιέξοδα, αντιφάσεις και ελπίδα, ανασυνθέτοντας την επίσημη Ιστορία.

Επίσης, εξετάζει την παρουσία του εβραϊκού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης ήδη από τη δεκαετία του 1930, παρουσιάζει νέα τεκμήρια για τις εξελίξεις στη Θεσσαλονίκη κατά τη γερμανική κατοχή, το χρονικό του εκτοπισμού των εβραίων της Θεσσαλονίκης στα στρατόπεδα του θανάτου, καθώς και φωτογραφίες επιζώντων και συνεντεύξεις από εβραίους της Θεσσαλονίκης γεννημένους μετά το 1941.

Η νέα, ψηφιακή εκδοχή της έκθεσης «Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Ανάμεσα στην Ιστορία και το Βίωμα» έχει ως φορείς διοργανωτές το Goethe Institut Thessaloniki, το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης και το NS-Dokumentationszentrum Köln (Κέντρο Τεκμηρίωσης για τον Εθνικοσοσιαλισμό, Πόλη της Κολωνίας). Περιλαμβάνει λιγότερα (ψηφιοποιημένα πια) αντικείμενα, έργα τέχνης και τεκμήρια σε σχέση με τη φυσική έκθεση που παρουσιάστηκε στη Θεσσαλονίκη το 2016, αποτελεί όμως μια πυκνή και ιστορικά σημαντική ελληνική παρουσίαση εντός του γερμανικού εδάφους πλέον, με πρωτοβουλία της Θεσσαλονίκης και των φορέων της.

Όσον αφορά το εικαστικό τμήμα της, η οργάνωσή της γίνεται σε δύο μέρη: στο πρώτο, ξεκινώντας από το Έπος την Αλβανίας, παρουσιάζεται η ζωή και ο θάνατος στη γερμανική Κατοχή, με αναφορές, μεταξύ άλλων, στην πείνα και τη μαύρη αγορά, την Αντίσταση στη Θεσσαλονίκη, την Αντίσταση μέσα από λευκώματα του 1941-1945, την υποχρεωτική καλλιτεχνική έκθεση του 1942, την κηδεία του ποιητή Κωστή Παλαμά κ.ά.

Στο δεύτερο μέρος της έκθεσης, τα εκθέματα αφορούν τη μετάβαση προς την Απελευθέρωση, την Κυβέρνηση του Βουνού το 1944 με την παρουσία των καλλιτεχνών, τα Δεκεμβριανά του 1944, το ταξίδι του Ματαρόα και τη δωρεά των γάλλων καλλιτεχνών για την ελληνική Αντίσταση. Τέλος, αφορούν τον Εμφύλιο και την άρνηση του διχασμού από την πλευρά των καλλιτεχνών, καθώς και την εξορία μέσα από το παράδειγμα της Μακρονήσου. Η εικαστική έκθεση κλείνει με τη λίστα των Ελλήνων Δικαίων των Εθνών και την πρόταση για μετά το τέλος του πολέμου.

Το τμήμα που αφορά την εβραϊκή κοινότητα, αρθρώνεται επίσης σε δύο μέρη. Το πρώτο επικεντρώνει στα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα που αντιμετώπισε η εν λόγω κοινότητα, και το δεύτερο παρακολουθεί τη διαδικασία με την οποία οι αρχές κατοχής έθεσαν υπό έλεγχο, αφαίμαξαν οικονομικά και στη συνέχεια εκτόπισαν τον εβραϊκό πληθυσμό στο Άουσβιτς.

Πρόκειται για μια αναστοχαστική επιμελητική προσπάθεια που θέτει εκ νέου το θέμα της γερμανικής κατοχής, του Ολοκαυτώματος, της ελληνικής αντίστασης, της Απελευθέρωσης και του Εμφύλιου Πολέμου (1946-1949) στην Ελλάδα, μέσα από την οπτική των βιωμάτων των καλλιτεχνών, των διλημμάτων τους και της στάσης τους ως πνευματικών ανθρώπων που αντιμετωπίζουν αλληλέγγυα μια μεγάλη πολιτική, κοινωνική, και, τελικά, ανθρωπιστική κρίση.

Η έκθεση υλοποιείται με την οικονομική υποστήριξη του Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον του Υπουργείου Εξωτερικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.

Παράλληλα, ο δίγλωσσος (ελληνικά-γερμανικά) κατάλογος που κυκλοφορεί αποτυπώνει την έκθεση που οργανώθηκε και παρουσιάστηκε το 2016-2017.

Εκδήλωση

Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2021 ǀ 20:00 (ώρα Ελλάδος)

Εγκαίνια της ψηφιακής έκθεσης «Διαιρεμένες Μνήμες 1940-1950. Ανάμεσα στην Iστορία και το Bίωμα» στο Κέντρο Τεκμηρίωσης για τον Εθνικοσοσιαλισμό της Πόλης της Κολωνίας.

Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά σε livestreaming από τον σύνδεσμο ΣΤΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ https://youtu.be/TYCYGtQV98Q και ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ https://bit.ly/3nhEN6I

Καλωσόρισμα

Dr. Annemone Christians-Bernsee

Εντεταλμένη Διευθύντρια του Κέντρου Τεκμηρίωσης ΕΣ της Πόλης της Κολωνίας

Χαιρετισμοί

Henriette Reker, Δήμαρχος Κολωνίας

Κωνσταντίνος Ζέρβας, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης

Beate Köhler, Διευθύντρια του Goethe-Institut Θεσσαλονίκης

Δαυίδ Σαλτιέλ, Πρόεδρος του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου της Ελλάδας, Πρόεδρος της Εβραϊκής Κοινότητας Θεσσαλονίκης

Ανδρέας Τάκης, Πρόεδρος ΔΣ του Μητροπολιτικού Οργανισμού Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (MOMus)

Εισαγωγή στην έκθεση

Ντένης Ζαχαρόπουλος, Επιμελητής και τέως Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

[Ταυτότητα της έκθεσης]

Oργάνωση έκθεσης

Goethe-Institut Thessaloniki

Συνδιοργανωτές

MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, NS-Dokumentationszentrum Köln

------------------------

Για το Goethe-Institut Thessaloniki

Επικεφαλής έργου

Peter Panes, Beate Köhler

Συντονισμός

Άρης Καλόγηρος

Μεταφράσεις

Renate Lenger-Σιδηροπούλου

Doris Wille

Γεώργιος Κεφαλίδης

Καίτη Στεφανάκη

Επιμέλεια των γερμανικών κειμένων:

Doris Wille

------------------------

Για το MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Επιμελητές

Ντένης Ζαχαρόπουλος, Θούλη Μισιρλόγλου

Βοηθοί έρευνας

Ελένη Βασδέκη

Miguel Fernández Belmonte

Επιστημονικός σύμβουλος

Λουκιανός Χασιώτης, επίκουρος καθηγητής Νεότερης & Σύγχρονης Ιστορίας, Α.Π.Θ.

Οργάνωση αδειών δημοσίευσης έργων | Επικοινωνία

Κατερίνα Σύρογλου

Λογιστήριο

Χάρης Θεοδωρίδης

Δώρα Καΐπη

Αρετή Καραβασίλη

Μαρία Πούρνου

Creative Direction | Σχεδιασμός ψηφιακής Έκθεσης | Παραγωγή ψηφιακού περιεχομένου

MALVI

Oπτική επικοινωνία αρχικής έκθεσης

MALVI

Παναγιώτης Μεταλληνός

Παντελής Τουτουνόπουλος

------------------------

Για το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Επιμελητές

Ευάγγελος Χεκίμογλου, Λούση Ναχμία

Βοηθοί επιμελητές

Pauline Schwanke

Ηλιάνα Ερρέρα

Μύριαμ Σαδικάριο

Επιστημονικοί σύμβουλοι

Αναστασία Βαλαβανίδου

Ζανέτ Μπατίνου

Έρικα Περαχιά

Καλλιτεχνική επιμέλεια

HyBrazil

------------------------

Για το Κέντρο Τεκμηρίωσης ΕΣ (NS-DOK) της Πόλης της Κολωνίας

Συντονισμός

Robert Muschalla

Προγραμματισμός και Interface-Design | Βάση δεδομένων και σύστημα σύνταξης

Christine Bolz, Redaktionsbüro Dank

[H αφετηρία της έκθεσης]

Η πρώτη εκδοχή της έκθεσης που παρουσιάστηκε με τα πρωτότυπα έργα και τεκμήρια στο Μακεδονικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης το 2016 ήταν μία πρωτοβουλία του Goethe-Institut Thessaloniki σε συνδιοργάνωση με το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης και το Deutsches Historisches Museum του Βερολίνου.

Γνώμονάς της υπήρξε η πολιτιστική και εικαστική πραγματικότητα και οι διάφορες εκφράσεις της κατά την περίοδο της γερμανικής Κατοχής, της ελληνικής Αντίστασης, της Απελευθέρωσης το 1944 και του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949) στην Ελλάδα. Η έκθεση έφερε αντιμέτωπες τις αφηγήσεις μέσα από έργα πνευματικών ανθρώπων και καλλιτεχνών με τις κυρίαρχες ιδεολογικές αναπαραστάσεις, σημειώνοντας, επίσης, σημαντικά ιστορικά θέματα που σε μεγάλο βαθμό παραμένουν εκκρεμή, όπως η μετάλλαξη της ελληνικής κοινωνίας μέσα και από την περίπτωση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης.

Η επιλογή των εκθεμάτων, ως προς τη συμβολή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, κάλυπτε ένα ευρύ φάσμα έργων (ζωγραφική, σχέδια, χαρακτική, φωτογραφία, γλυπτική, αφίσες, γελοιογραφία, βίντεο, φιλμς, λευκώματα), τεκμηρίων (έγγραφα ιδιωτικών και δημόσιων αρχείων, εκδόσεις, αντικείμενα, επιστολές, ταινίες ντοκιμαντέρ) και εκφράσεων (λογοτεχνικά κείμενα κτλ), τόσο ως άμεσες μαρτυρίες και συμμετοχή στα γεγονότα, όσο και ως διαφοροποιημένες αφηγήσεις μέσα στο χρόνο. Με τον τρόπο αυτό επιχειρούσε σε ένα βαθμό να φωτίσει πτυχές της διαπραγμάτευσης της μνήμης και σε σχέση με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Εστιάζοντας στη συνθετότητα της ιστορίας και τις διαφοροποιήσεις των βιωμάτων, ήρθε αντιμέτωπη τόσο με τη συναισθηματική διάσταση των βιωμάτων των ανθρώπων όσο και με την ψυχρή τυποποίηση των ιδεολογημάτων. Η έκθεση συνολικά επιχειρούσε να μεταφέρει, για το κοινό που ίσως δεν ξέρει την εποχή ή την ιστορία, συγκινήσεις και εμπειρίες που μετουσιώνουν με νέους τρόπους τα βιώματα της συγκεκριμένης εποχής και κοινωνίας.

Η δημιουργία από το 1940 έως το 1950, όπως συγκεντρώθηκε στην έκθεση παρουσίαζε μια βαθύτατα προσωπική κραυγή του ανθρώπου, τόσο μπροστά στη φρίκη του πολέμου, όσο και μπροστά στο θαύμα της φύσης και της ζωής. Η στάση των καλλιτεχνών και των πνευματικών ανθρώπων, χωρίς να χαρίζεται στον κατακτητή, στον βασανιστή, στον σφετεριστή, χωρίς να ενδίδει ποτέ στη χυδαιότητα που αποτελεί καθημερινό βίωμα των ανθρώπων σ’ όλη αυτή τη δεκαετία, διατηρεί συνεχώς ανοιχτό ένα παράθυρο φωτός μέσα στη γενική συσκότιση και αποδέχεται με μεγάλη γενναιοδωρία και τον πιο δύσκολο διάλογο, προκειμένου να ξορκίσει το μίσος, τη μισαλλοδοξία και το θάνατο που κυριαρχούν.

Οι εξορίες, το Βουνό, η φυγή, οι μετακομίσεις, ο εκπατρισμός, η απομόνωση δεν τους εμπόδισαν να αρνούνται τον πόλεμο και τη βία και να κρατήσουν ανοιχτό το διάλογο ανάμεσά τους, παρόλες τις διαφορές τους. Στα περιοδικά, στις εκδόσεις, στο θέατρο, στις συγκεντρώσεις της πνευματικής ζωής, σ’ όλη αυτή την περίοδο συναντά κανείς τις πιο τολμηρές, ανθρώπινες και ευρηματικές στάσεις αντίστασης, όχι μόνο ως δράση πολιτική, αλλά κυρίως ως στάση ζωής και ως πρωταρχικό όρο της τέχνης.

Μέρος της ερευνητικής προσπάθειας επικεντρώθηκε επίσης στη Θεσσαλονίκη, στηνιδιαιτερότητα της γεωπολιτικής της θέσης, της προπολεμικής κοσμοπολίτικης κοινωνίας της, της οικονομίας και της ιστορίας που μεταβάλλει τραγικά το Ολοκαύτωμα των Εβραίων κατοίκων της.

Ειδικά η συμβολή του Εβραϊκού Μουσείου περιέλαβε ανέκδοτα ιστορικά τεκμήρια (έγγραφα, φωτογραφίες, μαρτυρίες), που αφορούσαν τη δεκαετία του 1930 και αναφέρονταν στις δημογραφικές και γεωγραφικές αλλαγές που επηρέασαν τον εβραϊκό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης, στον τοπικό αντισημιτισμό, την εκλογική και πολιτική συμπεριφορά του εβραϊκού πληθυσμού, καθώς και στην επιχειρηματική και οικοδομική δραστηριότητά του. Παρουσιάζονταν επίσης νέα τεκμήρια για τις εξελίξεις στη Θεσσαλονίκη κατά τη γερμανική κατοχή: την υψηλότερη θνησιμότητα που έπληξε τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης στην περίοδο του λιμού, τον έλεγχο της Ισραηλιτικής Κοινότητας από τις γερμανικές αρχές, τον τοπικό δοσιλογισμό, την αποδόμηση του εβραϊκού νεκροταφείου καθώς και την καταναγκαστική εργασία που επιβλήθηκε στους Εβραίους της Θεσσαλονίκης και τα λύτρα για την εξαγορά της. Άλλα τεκμήρια αφορούσαν το χρονικό του εκτοπισμού των εβραίων της Θεσσαλονίκης στα στρατόπεδα του θανάτου, την οριοθέτηση των γκέτο, το διαμετακομιστικό στρατόπεδο Μπαρόν Χιρς, τη λεηλασία των εβραϊκών περιουσιών καθώς και τη «διαγραφή» των εβραίων από τα τοπικά μητρώα, ενώ περιλήφθηκαν και φωτογραφίες επιζώντων και συνεντεύξεις από εβραίους της Θεσσαλονίκης γεννημένους μετά το 1941.

www.dividedmemories.de

Περισσότερες πληροφορίες:

www.goethe.de/thessaloniki

www.momus.gr

www.jmth.gr

www.nsdok.de